02-HAT VE KALİGRAFİ SANATI NEDİR
Hat sanatı, hüsnü-hat (ARAPÇA: ??? – hûsn – “güzel” + ?? – khat – “yazı”) veya, kaligrafi (YUNANCA ?????? – kallos – “güzellik” + ????? – graph? “yazı”) İslami harflerle yapılan öğrenilmesi oldukça zor olan, sıklıkla dekoratif amaçla (camilerde, ayet ve hadis içeren dini kitaplarda gibi) kullanılan, tüm kuralları belli olan dünyadaki tek sanat olan, bir görsel sanat şeklidir.
Sıklıkla kaligrafi sanatı ile karıştırılır. Ortak yanları vardır. Her ikisi de güzel yazı sanatıdır. Lakin net olan ayrım şudur ki: Hat sanatı, İslam harfler ile yapılan, öğrenilmesi ve icrası çok daha zor olan bir sanattır. Kaligrafi ise Latin harfleri kullanılarak yapılan güzel yazı sanatıdır. Dolayısıyla her iki sanat birbirini kapsayan tek bir sanat türü değildir. Ülkemizde genellikle ‘hat sanatı’ ve ‘kaligrafi’ aynı çerçevede biliniyor olsa da aslında farklı konulardır. Temel olarak ikisini de güzel yazı yazma sanatı olarak belirtebiliriz, fakat Hat Sanatı deyince akla gelen şey; İslami harflerle yazılan dini içerikli yazılardır. Osmanlı kültüründe dini motiflerin ön tasarımda olmasından dolayı Allah ve Peygamber sevgisini göstermek için ‘Hattatlar’ bu sanatı kullanarak pek çok eseri bize miras olarak bırakmışlardır. Hat sanatı kaligrafiye göre daha fazla emek ve uğraş isteyen bir sanattır. Usta- Çırak ilişkisiyle bir sonraki nesillere aktarılan hat sanatı bugün çok fazla yaygın olmamakla birlikte halen bu sanatı devam ettirmeye çalışan sanatçılarımız bulunmaktadır. Kaligrafi için ise Latin harflerini kullanmak sureti ile yapılan güzel yazı yazma sanatı diyebiliriz. Hat Sanatı’na göre öğrenmesi daha kolay olmakla beraber, iyi bir kaligrafi sanatçısı olmak uzun zaman alabilir. Kaligrafi de amaç değişik şekiller kullanarak yazıyı olduğundan farklı bir kimliğe büründürerek görselliği arttırmaktır. Genel olarak dik ve yatay çizgilerden oluşan latin harflerini simetrik bir biçimde kağıda dökmek kaligrafinin en temel unsurudur. Az bir zaman ayırarak her insanın rahatlıkla öğrenebileceği bir sanat dalıdır. Bazı kaligrafi sanatçıları tarafından konuyla ilgili yazılmış kitaplar bulabilirsiniz.
